De Kop van Overijssel is een afwisselend gebied. Veel water, uitgestrekte rietlanden, vogelrijke moerassen, maar ook de prachtige hooggelegen stuwwallen bij Vollenhove en Steenwijk met de eeuwenoude houtwallen. Je vindt er grote boerderijen met de kenmerkende niendeuren aan de zijkant en de kleine vervenershuisjes. Lopend door oude vissersstadjes als Vollenhove en Blokzijl zie je nog duidelijk de band met het water van de oude Zuiderzee vanwaar de turf werd vervoerd naar de grote steden in het westen van Nederland.

Wieden en Weerribben
In de Kop van Overijssel vind je het Nationaal Park Weerribben-Wieden. Een heerlijk gebied dat van groot belang is als leefgebied voor bijvoorbeeld de grote vuurvlinder, de otter en de zwarte stern. Dit gebied is ontstaan door mensenwerk. Het veen werd afgegraven en tot turf te drogen gelegd. Overal is het patroon van weren (trekgaten) en ribben (legakkers) terug te vinden. Op sommige plaatsen werd teveel veen weggehaald waardoor onder invloed van wind en golven de grote meren (wieden) ontstonden die nu een prachtig recreatiegebied vormen. Zonder het werk van de riettelers en de beheerders zou het gebied verlanden en zal er uiteindelijk bos ontstaan.
Bekijk de website van het Nationaal park
Houtwallen
Verrassend is dat je in de Kop van Overijssel prachtige voorbeelden tegenkomt van houtwallen en kleinschalig boerenlandschap. Op de stuwwallen bij Steenwijk en Vollenhove liggen de houtwallen nog prachtig gevlochten in het landschap. Tal van dieren en planten profiteren van deze nog gave landschapselementen die in vroeger tijden als veekering dienden en voor het hout zorgden. In de buurt van Paasloo waan je je haast in het buitenland. Heel bijzonder zijn de eeuwenoude essenstoven in Steenwijkerwold.

Tijdelijke natuur
In Nederland liggen hele stukken grond braak die wachten op een gebruiksfunctie als bedrijventerrein of woonlocatie. In deze gebieden kan natuur de vrije loop nemen. Dit wordt vaak als onwenselijk gezien, aangezien de aanwezigheid van bepaalde bijzondere soorten toekomstige gebruiksfuncties kan dwarsbomen. Dit is jammer, want het gaat hier vaak om waardevolle natuur. Het concept Tijdelijke Natuur is een mooie oplossing. Goede afspraken en prachtige kansen voor met name pioniersoorten om zich te vestigen en voort te planten. Eeserwold in de gemeente Steenwijkerland is het eerste tijdelijke natuur initiatief in Overijssel. Tijdelijke natuur is een concept van het innovatienetwerk.
Bekijk dit projectRietbulten Belt-Schutsloot, foto Bertus Webbink
Voormalige Zuidezeekust bij Vollenhove, Michiel Pothoff
Weerribben bij Kalenberg, foto Michiel Pothoff
Rietlanden bij belt-Schutsloot, foto Michiel pothoff
Vervenershuisje bij Kalenberg, foto Ruud Ploeg
Dotters bij Sint Jansklooster, foto Mark Zekhuis
Purperreiger, foto Mark Zekhuis
Grote vuurvlinder, foto Mark Zekhuis
Otter, fofo Jacob van der Weele
Zwarte stern, foto Mark Zekhuis